Wat is een WAZO uitkering?

Leestijd: 3 minuten

Let op: per 2 augustus 2022 zijn er een aantal zaken gewijzigd in de WAZO. Deze wijzigingen zijn opgenomen in dit artikel. Lees hier een overzicht van de wijzigingen ouderschapsverlof in 2022.

Hoe werkt de WAZO uitkering bij zwangerschap?

Als een flexwerker zwanger is zijn er een aantal dingen die je als werkgever moet weten. De WAZO beschrijft namelijk dat je zwangere werkneemster recht heeft op zwangerschaps-, bevallings-en ouderschapsverlof. Ook een werknemer wiens partner zwanger is, heeft recht op verlof, namelijk: calamiteitenverlof (op de dag van de bevalling), (aanvullend) geboorteverlof en ouderschapsverlof.

Je bent als werkgever dus wettelijk verplicht tot het aanvragen van een WAZO-uitkering. Dit kan de werknemer niet zelf. Je doet dit samen in overleg en uiterlijk twee weken voor de gewenste datum van de ingang van het zwangerschapsverlof.

In de aanvraag moet staan:

– De uitgerekende bevallingsdatum. Hiervoor heeft jouw flexwerker een document nodig, afgegeven door het ziekenhuis. Deze moet ze zelf bewaren tot een jaar na de laatste dag van het bevallingsverlof;

– De datum waarop het zwangerschapsverlof ingaat en jouw flexwerker dus haar uitkering wil ontvangen.

WAZO verlof: welke soorten zijn er?

Download hier ons handige overzicht: WAZO verlof: welke soorten zijn er?

Zwangerschaps- en bevallingsverlof

Een flexwerker die zwanger is heeft recht op 4 tot 6 weken zwangerschapsverlof. Vanaf zes weken voor de uitgerekende bevallingsdatum kan zij haar zwangerschapsverlof laten ingaan. Verwacht jouw flexwerker een meerling? Dan kan zij vanaf 10 weken voor de uitgerekende bevallingsdatum het zwangerschapsverlof laten ingaan. Vanaf 4 (of 8 bij meerling) weken voor de vermoedelijke bevallingsdatum is de flexwerker verplicht om met zwangerschapsverlof te gaan. Het zwangerschapsverlof kan ook langer dan 6 weken duren, namelijk als de bevalling na de vermoedelijke bevallingsdatum plaatsvindt. Als jouw flexwerker is bevallen geeft de Basisregistratie Personen (BRP) dit aan het UWV door. Als werkgever hoef je dan dus niets meer te doen.

Na de bevalling heeft zij recht op nog minimaal 10 weken bevallingsverlof. Als de flexwerker later dan zes (of in geval van een meerling tien) weken voor de uitgerekende bevallingsdatum met zwangerschapsverlof gaat, kan zij de weken die ze nog over heeft van het zwangerschapsverlof inzetten als bevallingsverlof.

Je betaalt jouw flexwerker gewoon haar salaris door gedurende haar zwangerschaps-en bevallingsverlof en krijgt haar loon 100% (van maximum dagloon) vergoed van het UWV.

Couveuseverlof

Natuurlijk hoop je voor je flexwerker dat dit niet nodig is, maar het kan zijn dat haar kind tijdens het bevallingsverlof meer dan 7 dagen in een ziekenhuis moet blijven. Dan wordt het bevallingsverlof verlengd met maximaal tien weken, dit wordt ook wel couveuseverlof genoemd. Dit moet je als werkgever aanvragen en daarbij is een ziekenhuisverklaring, met daarop de duur van de opname aangegeven, vereist.

Als werkgever betaal je jouw flexwerker gewoon haar salaris door gedurende het couveuseverlof en je krijgt haar loon 100% vergoed van het UWV.

Geboorteverlof en aanvullend geboorteverlof

Is de partner van jouw flexwerker bevallen? Dan heeft hij recht op door jou als werkgever betaald geboorteverlof. Dit is gelijk aan de in de arbeidsovereenkomst afgesproken arbeidsduur en tot maximaal 5 dagen. De flexwerker moet het geboorteverlof binnen vier weken na de geboorte opnemen.

Wil jouw flexwerker aanvullend geboorteverlof opnemen? Dat kan in het eerste half jaar na de geboorte van de baby nog eens 5 dagen, onder dezelfde voorwaarden als hierboven genoemd. In die periode hebben zij recht op een uitkering van UWV ter hoogte van 70% van het (maximum)dagloon.

Adoptie- en pleegzorgverlof

Wanneer je flexwerker een kind adopteert heeft hij of zij recht op adoptieverlof. De duur hiervan is maximaal zes aaneengesloten weken en kan ingezet worden vanaf vier weken voor de officiële adoptie tot tweeëntwintig weken na de adoptie. Worden er meerdere kinderen tegelijk geadopteerd? Dan blijft de duur van het verlof hetzelfde.

Je betaalt jouw flexwerker gewoon door gedurende het verlof en krijgt het loon 100% (van maximum dagloon) vergoed van het UWV. Jij moet als werkgever deze WAZO-uitkering aanvragen, uiterlijk twee weken voor de gewenste ingangsdatum van het verlof. Hiervoor is documentatie nodig waarin staat dat er een kind ter adoptie of pleegzorg wordt opgenomen en vanaf wanneer. Doe de aanvraag dus in overleg met je werknemer.

Ouderschapsverlof, betaald en onbetaald

Zorgt jouw flexwerker voor een eigen kind, stief-, adoptie- of pleegkind onder de acht jaar? Dan heeft hij of zij recht op ouderschapsverlof. Ouderschapsverlof kan maximaal 26 weken per kind opgenomen worden en de voorwaarde is dat de werknemer op hetzelfde adres woont als het kind en verantwoordelijk is voor de opvoeding en verzorging. Het verlof geldt per kind, dus bij een meerling krijgt de ouder per kind het ouderschapsverlof.

Flexwerkers die betaald ouderschapsverlof willen opnemen krijgen vanaf 2 augustus 2022 de eerste 9 van de 26 weken ouderschapsverlof een uitkering van het UWV. De verlofuitkering bedraagt 70% van het dagloon van de flexwerker, en maximaal 70% van het maximumdagloon. Deze 9 weken betaald verlof moet de flexwerker in het eerste levensjaar van het kind opnemen. Goed om te weten is dat deze uitkering pas uitbetaald wordt nadat het verlof is opgenomen. Dus eerst onbetaald verlof en daarna ontvangen zij de uitkering van het UWV. Als werkgever vraag je deze uitkering voor de werknemer aan. Het is mogelijk om het verlof in 1 x op te nemen, maar het mag ook gespreid. Let op: als werkgever kan je deze uitkering 3 keer aanvragen bij het UWV.

Opname van de rest van het ouderschapsverlof van 17 weken is nog steeds mogelijk tot het 8e levensjaar van het kind. Dit verlof is onbetaald.

Als de flexwerker een levensloopregeling of spaarloonrekening heeft kunnen zij daar een beroep op doen om de rest van het verlof te financieren. In de cao kan wel een regeling zijn opgenomen waardoor je als werkgever verplicht bent om tijdens ouderschapsverlof een percentage van het loon door te betalen. Let hier goed op.

Calamiteitenverlof en ander kort verzuimverlof

Op de dag van de bevalling heeft de partner recht op calamiteitenverlof. Dit soort verlof of kort verzuimverlof mag ook ingezet worden bij een onvoorziene noodsituatie die niet uitgesteld kan worden, zoals het ophalen van een ziek kind van school. Als werkgever ben je verplicht het loon door te betalen.

Kortdurend en langdurend zorgverlof

Heeft jouw flexwerker een ziek kind, partner of ouder? En zijn zij de enige die ervoor kan zorgen? Dan geldt kort- of langdurend zorgverlof. Dit is in de ABU/Uitzend CAO in principe onbetaald.

Belangrijk om te weten over de Wet arbeid en zorg

– De WAZO geldt in principe voor iedereen die in dienstverband werkt. In de cao kunnen aanvullende afspraken staan over de duur en de betaling van het verlof. De cao geldt boven de WAZO, komt uit een ander potje en vervangt nooit uitkeringen van het UWV;

– Is de WAZO te laat aangevraagd? In dat geval wordt de uitkering uitsluitend toegekend voor zover het tijdvak waarin sprake was van recht op uitkering in verband met zwangerschap en bevalling, adoptie of pleegzorg valt in het jaar voorafgaand aan de datum van de aanvraag;

– De flexwerker moet de gelegenheid krijgen om het wettelijk verlof op te nemen. Wanneer je te maken hebt met zwaarwegende bedrijfsbelangen, kun je spreken van een uitzondering. Je mag het verlof weigeren, maar alleen als je bedrijf daardoor in ernstige problemen komt. Meer over dit onderwerp lees je in ons artikel: overwerken door personeelstekort;

– Je mag een werknemer die met verlof is niet ontslaan. Het opzegverbod van een net bevallen werkneemster geldt zelfs tot 6 weken na het einde van het bevallingsverlof;

– Je kunt in aanmerking komen voor fiscale compensatie als je het loon van je werknemer (gedeeltelijk) doorbetaalt bij verlof. Kijk voor meer informatie op de site van de Belastingdienst.

Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen over de WAZO wetgeving, of hoe je dit het beste aanpakt? Neem dan contact op met onze backoffice specialisten!